สมุฏฐานการเกิดโรค
อาการท้องเสีย มี 2 แบบ ติดเชื้อโรค และไม่ติดเชื้อ เกิดจาอาหารใหม่ กินอาหารค้างนาน อาหารเริ้มบูด กินอาหารไม่สะอาด กินอาหารไม่ถูกับธาตุ ผู้เป็นโรคอุจจาระธาตุนั้น เหตุด้วยผู้นั้นเป็นไข้ที่มีพิษจัดตกถึงสันนิบาต แล้วเรื้อรังมา ธาตุนั้นแปรปรวนวิปริต อุจจาระไม่เป็นปกติ จึงกลายเป็นโรคอุจจาระธาตุหรือรับประทานอาหารที่แปลก หรือที่เคยรับประทานนั้นมากเกินกำลังกว่าธาตุเป็นต้นว่า เนื้อสัตว์ดิบ หรือเนื้อสัตว์ที่มีคาวมากแลมันไขต่างๆ แลของที่กระทำให้ท้องขึ้นเฟ้อ เรอเหม็นเปรี้ยว จุกเสียดแทงอุจจาระก็วิปริตต่างๆ จึงกลายเป็นโรคอุจจาระธาตุ
ลักษณะอาการของโรค
อาการท้องเสีย มี 2 แบบ ติดเชื้อโรค และไม่ติดเชื้อ
– ถ่ายวันละหลายๆครั้ง อุจจาระเหลว จุกเสียด ปวดท้อง ไม่ติดเชื้อ
– ถ่ายวันละหลายๆ ครั้ง อุจาระเหลว มูกเลือด จุเสียด ปวดท้อง อาจมีไข้ ติดเชื้อโรค
– การถ่ายบ่อยทำให้เสียน้ำออกจากร่างกาย เกิดอาการอ่อนเพลีย ชีพจรเต้นเร็ว
การรักษาโรค
ยาที่ใช้ในการรักษาโรค
ยาบัญชียาหลักแห่งชาติ
1. ยากล้วยรักษาแผลในกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการท้องเสียชนิดที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ เช่น อุจจาระไม่เป็นมุก หรือมีเลือดปน รับประทานครั้งละ 10 กรัม ชงน้ำร้อน 120-200 มิลลิลิตร วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร
ข้อควรระวัง
– ไม่ควรใช้ในคนทีท้องผูก
– การรับประทานติดต่อกันนานๆ อาจทำให้ท้องอืดได้
อาการไม่พึงประสงค์ ท้องอืด
2. ยาฟ้าทะลายโจร บรรเทาอาการท้องเสียชนิดที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ เช่น อุจจาระไม่เป็นมูก หรือมีเลือดปน รับประทานครั้งละ 500 มิลลิกรัม – 2 กรัมวันละ 4 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน
ข้อห้ามใช้
– ห้ามใช้ในผู้ที่มีอาการแพ้ฟ้าทะลายโจร
– ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร เนื่องจากอาจทำให้เกิดทารกวิรูปได้
ข้อควรระวัง
– หากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน อาจทำให้แขนขามีอาการชา หรืออ่อนแรง
– หากใช้ฟ้าทะลายโจรติดต่อกัน 3 วัน แล้วไม่หาย หรือมีอาการรุนแรงขึ้น
– ระหว่างใช้ยา ควรหยุดใช้พบแพทย์
– ควรระวังการใช้ร่วมกับสารกันเลือดเป็นลิ่ม และยาต้านการจับตัวของเกร็ดเลือด
– ควรระวังการใช้ร่วมกับยาลดความดันเลือด เพราะอาจเสริมฤทธิ์กันได้
– ควรระวังการใช้ร่วมกับยาที่กระบวนการเมแทบอลิซึม ผ่านเอนไซม์ Cytochrome P450 (CYP)เนื่องจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ CYP1A2, CYP2C9 และ CYP3A4
อาการไม่พึงประสงค์ อาจทำให้เกิดอาการผิดปกติของทางเดินอาหาร เช่น ปวดท้อง ท้องเดิน คลื่นไส้ เบื่ออาหาร วิงเวียนศีรษะ ใจสั่น และอาจเกิดลมพิษได้
