ธาตุเจ้าเรือน ดิน น้ำ ลม ไฟ

ตามทฤษฎีแพทย์แผนไทย นั้นเราเกิดมาได้จากการประกอบของ ธาตุ ดิน น้ำ ลม ไฟ อากาศ จิตวิญญาณ ส่วนกายหยาบ(มหาภูมิรูป4) ของเรานั้นประกอบด้วย ธาตุดิน น้ำ ลม ไฟ ซึ่งธาตุทั้ง 4 ต้องพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันอย่างสมดุล จึงจะสามารถมีชีวิตดำรงอยู่ได้อย่างปกติสุข(ไม่ป่วย) ถ้าธาตุใดธาตุหนึ่งเกิด กำเริบ หย่อน หรือพิการ ร่างกายก็จะเกิดอาการเจ็บป่วยขึ้น หลักการรักษาจึง ต้องทำให้ธาตุทั้ง 4 กลับคืนสู่ความสมดุล ร่างกายก็จะหายเจ็บป่วย จะมีธาตุที่มีอิทธิพลต่อตัวเรามากกว่าธาตุอื่น เราเรียกว่าธาตุเจ้าเรือน เรามีธาตุเจ้าเรือนติดตัวกันมาตั้งแต่เกิดครับ ขึ้นอยู่กับ วัน(จันทร์-อาทิตย์) วันที่ เดือน ปีเกิด(ปีนักสัต ชวด ฉลู ขาล ….) มาดูว่าธาตุแต่ละธาตุทำหน้าที่อะไรครับ

ธาตุดิน คือ องค์ประกอบของสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะเป็นของแข็ง มีความคงรูป เช่น อวัยวะต่าง ๆ ธาตุดิน มี 20 ประการ ได้แก่ ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เส้นเอ็น กระดูก เนื้อเยื่อในกระดูก ม้าม หัวใจ ตับ พังพืด ไต ปอด ไส้ใหญ่ ไส้น้อย อาหารใหม่ อาหารเก่า เยื่อในสมอง

ธาตุน้ำ คือองค์ประกอบของสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะเป็นน้ำ เป็นของเหลว มีคุณสมบัติ ไหลไปไหลมา ซึมซับไปในร่างกาย อาศัยธาตุดินเพื่อการคงอยู่ อาศัยธาตุลมเพื่อการเลื่อนไหล ธาตุน้ำภายในมี 12 ประการ ได้แก่ น้ำดี เสลด น้ำหนอง น้ำเลือด น้ำเหงื่อ มันข้น น้ำตา มันเหลว น้ำลาย น้ำมูก น้ำไขข้อ น้ำปัสสาวะ

ธาตุลม คือ องค์ประกอบของสิ่งมีชีวิตที่มีความเบา มีลักษณะเคลื่อนไหวได้ ธาตุลมอาศัย

ธาตุไฟและธาตุน้ำ เป็นเครื่องนำพาพลังให้เกิดความเคลื่อนไหว ขณะเดียวกันธาตุลม ก็ช่วยพยุงธาตุดิน ทำให้เคลื่อนไหวไปมาได้ เช่น การยืน เดิน นั่ง นอน

ธาตุลมมี 6 ประการ
ลมพัดจากเบื้อล่างสู่เบื้องบน (อุทธังคมาวาตา)
ลมพัดจากเบื้องบนสู่เบื้องล่าง (อโธคมาวาตา)
ลมพัดอยู่ในท้องนอกลำไส้ (กุจฉิสยาวาตา)
ลมพัดในกระเพราะอาหารและลำไส้ (โกฎฐาสยาวาตา)
ลมพัดทั่วร่างกาย (อังคะมังคานุสารีวาตา)
ลมหายใจเข้าออก (อัสสาสะปัสสาสะวาตา)

ธาตุไฟ คือ องค์ประกอบของสิ่งมีชีวิต มีลักษณะที่เป็นความร้อน มีคุณสมบัติ เผาผลาญให้แหลกสลาย ธาตุไฟทำให้ลมและน้ำในร่างกายเคลื่อนที่ด้วยพลังความร้อนอันพอเหมาะ ไฟทำให้ดินอุ่น คืออวัยวะต่างๆไม่เน่า

ธาตุไฟมี 4 ประการคือ
ไฟที่ทำให้ร่างกายอบอุ่น (สันตัปปัคคี)
ไฟที่ทำให้ระส่ำระสาย (ปริทัยหัคคี)
ไฟที่ทำให้ร่างกายเหี่ยวแห้งทรุดโทรม (ชิรณัคคี)
ไฟย่อยอาหาร (ปริณามัคคี)

การทำให้ธาตุทั้งสี่กลับสู่สมดุล ก็ต้องใช้สรรพคุณรสยาต่างๆรวมถึงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อคืนสภาวะสมดุลให้ร่างกายครับ

ธาตุเจ้าเรือน…คืออะไร

ตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทย คนเราเกิดมาในร่างกายประกอบด้วยธาตุทั้งสี่คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ซึ่งในแต่ละคนจะมีธาตุหลักเป็นธาตุประจำตัว เรียกว่า “ธาตุเจ้าเรือน” ตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทยจะใช้รสชาติของอาหารเป็นยารักษาโรคโดยรสชาติต่างๆ มีผลต่อร่างกาย เมื่อธาตุทั้งสี่ในร่างกายสมดุล เราจะไม่ค่อยเจ็บป่วย

ธาตุดินเจ้าเรือน คือคนที่เกิดเดือนตุลาคม พฤศจิกายน ธันวาคม

บุคลิกลักษณะ มีรูปร่างสูงใหญ่แข็งแรง ล่ำสัน เจ้าเนื้อผิวค่อนข้างคล้ำ ผมดกดำ ข้อกระดูกหลวม เสียงดังหนักแน่น มีน้ำหนักตัวมาก น้ำหนักมักขึ้นเร็วแต่ลงช้า

นิสัย สุขุมรอบคอบ เฉลียวฉลาด จิตใจหนักแน่นมีเป้าหมายในชีวิตสูง ในทางตรงข้ามเป็นคนขี้ใจน้อย เข้าทำนองตัวเท่าช้างใจเท่ามด ดื้อรั้น อารมณ์โกรธรุนแรง เมื่อเกิดความไม่มั่นใจจะเกิดความลังเลและซึมเศร้า

รสชาติอาหารที่ควรทาน คือ รสฝาด หวาน มัน และเค็ม

ตัวย่างผักผลไม้ เครื่องดื่มที่ควรหาทาน น้ำอ้อย น้ำมะพร้าว น้ำมะตูม นมถั่วเหลือง น้ำส้ม น้ำฝรั่งผลไม้เช่นมังคุด ฝรั่ง ถั่วต่างๆ กล้วยดิบ ผักพื้นบ้านเช่น ยอดมะยม สมอไทย กระถินไทย ผักหวาน ขนุนอ่อน สะตอ ผักโขม โสน

เกร็ดความรู้ ผู้มีธาตุเจ้าเรือนเป็นธาตุดิน มักจะไม่ค่อยเจ็บป่วย เพราะธาตุดินเป็นที่ตั้งของกองธาตุ

ธาตุน้ำเจ้าเรือน คือ คนที่เกิดเดือน กรกฎาคม สิงหาคม กันยายน

บุคลิกลักษณะ มีรูปร่างสมบูรณ์ สมส่วน ผิวพรรณสดใส เต่งตึง ตาหวาน ท่าทางเดินมั่นคง ผมดกดำ ทนหิว ทนร้อน ทนเย็นได้ดี เสียงโปร่ง ความรู้สึกทางเพศดี อากัปกิริยามักเฉื่อย และค่อนข้างเกียจคร้าน เจ้าชู้นิดๆ มีความจำดี เป็นนักวางแผนมือฉกาจ ใจกว้างมีเหตุผล สู้ชีวิตในทางตรงข้ามคนธาตุน้ำจะเฉื่อยชาเกียจคร้านตัดสินใจช้าไม่ค่อยเด็ดขาด อารมณ์เสียง่าย ใจอ่อน

รสชาติอาหารที่ควรรับประทาน คือ รสเปรี้ยว และขม

ตัวย่างผักผลไม้ เครื่องดื่มที่ควรหาทานน้ำมะนาว น้ำใบบัวบก น้ำมะเขือเทศ น้ำมะขาม น้ำสับปะรด น้ำกระเจี๊ยบ น้ำมะเฟืองผลไม้ เช่น ส้ม สับปะรด มะยม มะกอก มะดัน กระท้อน

ผักพื้นบ้านเช่น ขี้เหล็ก แคบ้าน ชะมวง ยอดมะกอก ยอดมะขาม มะเขือเครือ สะเดาบ้าน

เกร็ดความรู้ ในช่วงอายุแรกเกิด – 16 ปี มักจะมีอาการเป็นหวัดคัดจมูกตาแฉะ ในฤดูหนาวจะป่วยง่าย เพราะธาตุน้ำกำเริบ

ธาตุลมเจ้าเรือน คือ คนที่เกิดเดือนเมษายน พฤษภาคม มิถุนายน

บุคลิกลักษณะ ผิวหนังแท้หยาบกร้าน รูปร่างโปร่ง ผอมบางข้อกระดูกมักลั่นเมื่อเคลื่อนไหวเร็ว ขี้อิจฉา ขี้ขลาด รักง่ายหน่ายเร็ว ทนหนนาวไม่ค่อยได้ นอนไม่ค่อยหลับ ช่างพูด เสียงต่ำ ออกเสียงไม่ชัดเจน ความรู้สึกทางเพศไม่ค่อยดี เป็นคนชอบเพ้อฝันมีจินตนาการสูง จึงมักเป็นศิลปิน ในทางตรงข้ามมักเป็นคนโมโหง่ายอารมณ์แปรปรวนง่ายไม่มั่นคง ไม่ตรงต่อเวลา

รสชาติอาหารที่ควรรับประทาน คือ รสเผ็ดร้อน

ตัวย่างผักผลไม้ เครื่องดื่มที่ควรหาทานน้ำขิง น้ำตะไคร้ น้ำชา น้ำกานพลูผักพื้นบ้าน ขิง ข่า ตะไคร้ กระชาย พริกไทย ดอกกระเจียว ขมิ้นชัน ชะพลู ผักไผ่ พริกขี้หนูสด สะระแหน่ ผักชีลาว ยี่หร่า

เกร็ดความรู้ ในช่วงอายุ 32 ปีขึ้นไป มักจะมีอาการเวียนหัว หน้ามืด เป็นลมง่าย ในฤดูฝนจะป่วยง่ายธาตุลมกำเริบ

ธาตุไฟเจ้าเรือน คือ คนที่เกิดเดือนมกราคม กุมภาพันธ์ มีนาคม

บุคลิกลักษณะ มักขี้ร้อน ทนร้อนไม่ค่อยได้ หิวบ่อย ทานเก่ง ผม ขนและหนวดอ่อนนิ่ม ผมหงอกเร็ว มักหัวล้าน ผิวหนังย่น ไม่ค่อนอดทน ใจร้อน ข้อกระดูกหลวม มีกลิ่นปาก กลิ่นตัวแรง ความต้องการทางเพศปานกลางเป็นคนมีเหตุผล คล่องแคล่ว มีจิตใจเมตตาอารีมีความสามารถรอบด้าน ตัดสินใจเด็ดขาด ว่องไว เชื่อมั่นในตัวเองสูง ในทางตรงข้ามหงุดหงิดง่ายเครียดง่าย อ่อนไหวเข้าใจยาก มีความอดทนต่อสิ่งรอบด้านต่ำ วู่วาม

รสชาติอาหารที่ควรรับประทาน คือ รสขม เย็นและจืด

ตัวย่างผักผลไม้ เครื่องดื่มที่ควรหาทานน้ำแตงโมปั่น น้ำใบบัวบก น้ำใบเตย น้ำเก๊กฮวย ผลไม้ เช่น แตงโม มันแกว พุทรา แอปเปิ้ลผักพื้นบ้าน เช่น ผักบุ้ง ตำลึง ผักกระเฉด สายบัว ผักกาดจีน ผักกาดนา มะระ ผักปลัง มะรุม มะเขือยาว กุยช่าย

เกร็ดความรู้ ในช่วงอายุ 16-32 ปี มักหงุดหงิดง่ายอารมณ์เสียบ่อย เป็นคนเจ้าอารมณ์ ในฤดูร้อนมักเจ็บป่วยง่าย อาจเป็นไข้ตัวร้อนได้ง่าย เพราะธาตุไฟกำเริบ